Nhân sâm là một loại thảo mộc giàu chất chống oxy hóa. Nghiên cứu cho thấy rằng nó có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe não bộ, chức năng miễn dịch, kiểm soát lượng đường trong máu, v.v. Nhân sâm đã được sử dụng trong y học cổ truyền từ nhiều thế kỷ.
Phổ biến nhất là nhân sâm Mỹ (Panax quinquefolius) và nhân sâm châu Á (Panax ginseng). Nhân sâm Mỹ và châu Á khác nhau về nồng độ các hợp chất hoạt động và tác dụng đối với cơ thể. Theo một số nghiên cứu, người ta tin rằng nhân sâm Mỹ có tác dụng thư giãn, trong khi nhân sâm châu Á có tác dụng tiếp thêm sinh lực.
Dưới đây là 7 lợi ích sức khỏe dựa trên bằng chứng của nhân sâm.
1. Nhân sâm chứa chất chống oxy hóa có thể làm giảm viêm
Nhân sâm có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm có lợi. Một số nghiên cứu trong ống nghiệm đã chỉ ra rằng chiết xuất nhân sâm và các hợp chất ginsenoside có thể ức chế viêm và giảm tổn thương oxy hóa đối với tế bào, vốn có thể góp phần gây ra bệnh mãn tính.
Kết quả cũng đầy hứa hẹn ở người. Một nghiên cứu trên 12 nam giới cho thấy rằng việc bổ sung chiết xuất nhân sâm Mỹ trong thời gian ngắn giúp giảm tổn thương cơ do tập thể dục và giảm các dấu hiệu viêm so với giả dược. Một nghiên cứu lớn hơn vào năm 2014 đã theo dõi 71 phụ nữ sau mãn kinh uống 3 gam (g) nhân sâm đỏ hoặc giả dược hàng ngày trong 12 tuần. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng nhân sâm đỏ có thể giúp giảm căng thẳng oxy hóa bằng cách tăng hoạt động của enzyme chống oxy hóa.
2. Nhân sâm có thể có lợi cho chức năng não
Nhân sâm có thể giúp cải thiện các chức năng của não như trí nhớ, hành vi và tâm trạng. Một số nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm cho thấy các thành phần trong nhân sâm, như ginsenosides và hợp chất K, có thể bảo vệ não chống lại tác hại do các gốc tự do gây ra.
Thật thú vị, một nghiên cứu ở 6.422 người lớn tuổi cho thấy rằng việc tiêu thụ nhân sâm thường xuyên trong ít nhất 5 năm có liên quan đến việc cải thiện chức năng nhận thức sau này trong cuộc sống. Một nghiên cứu nhỏ khác cho thấy dùng 200 miligam (mg) nhân sâm Mỹ giúp cải thiện đáng kể trí nhớ làm việc sau 3 giờ so với dùng giả dược. Theo một đánh giá, nhân sâm cũng có thể giúp giảm căng thẳng và có thể mang lại lợi ích cho chứng trầm cảm và lo lắng. Hơn nữa, các nghiên cứu khác đã tìm thấy những tác động tích cực đến chức năng não ở những người mắc bệnh Alzheimer.
3. Nhân sâm có thể cải thiện rối loạn cương dương
Một số nghiên cứu cho thấy rằng nhân sâm có thể là một phương pháp thay thế hữu ích để điều trị chứng rối loạn cương dương (ED). Một số hợp chất có trong nhân sâm có thể bảo vệ chống lại stress oxy hóa trong các mạch máu và mô của dương vật để giúp khôi phục chức năng bình thường. Ngoài ra, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhân sâm có thể thúc đẩy sản xuất oxit nitric, một hợp chất giúp cải thiện sự thư giãn của cơ ở dương vật và tăng lưu thông máu.
4. Nhân sâm có thể tăng cường hệ thống miễn dịch
Theo một đánh giá, nhân sâm sở hữu các đặc tính chống vi khuẩn, chống nấm và chống vi rút mạnh, đồng thời có thể tăng cường chức năng của hệ thống miễn dịch. Thật thú vị, một nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất hồng sâm đen làm tăng số lượng tế bào miễn dịch và tăng cường mức độ chống oxy hóa trong gan. Tương tự, một nghiên cứu khác ở 100 người cho thấy dùng 2g hồng sâm Hàn Quốc mỗi ngày trong 8 tuần làm tăng đáng kể mức độ tế bào miễn dịch so với giả dược.Tuy nhiên, cần có nhiều nghiên cứu hơn ở người để hiểu tác dụng tiềm ẩn của nhân sâm đối với chức năng miễn dịch.
5. Nhân sâm có thể có những lợi ích tiềm ẩn đối với bệnh ung thư
Nhân sâm có thể hữu ích trong việc giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư. Ginsenosides trong loại thảo mộc này đã được chứng minh là giúp giảm viêm và bảo vệ chống oxy hóa. Chu kỳ tế bào là quá trình mà các tế bào thường phát triển và phân chia. Ginsenosides có thể mang lại lợi ích cho chu kỳ này bằng cách ngăn chặn quá trình sản xuất và phát triển tế bào bất thường.
Một đánh giá của một số nghiên cứu đã kết luận rằng những người dùng nhân sâm có thể giảm 16% nguy cơ phát triển ung thư. Nhân sâm cũng có thể giúp cải thiện sức khỏe của những người đang hóa trị và có thể làm giảm tác dụng phụ cũng như tăng cường hiệu quả của một số phương pháp điều trị ung thư.
6. Nhân sâm có thể chống mệt mỏi và tăng mức năng lượng
Nhân sâm đã được chứng minh là giúp giảm mệt mỏi và tăng mức năng lượng. Nhiều nghiên cứu trên động vật đã liên kết một số thành phần trong nhân sâm, như polysacarit và oligopeptide, với mức độ căng thẳng oxy hóa thấp hơn và sản xuất năng lượng cao hơn trong tế bào, có thể giúp giảm mệt mỏi.
Một đánh giá của 10 nghiên cứu đã kết luận rằng nhân sâm có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng của hội chứng mệt mỏi mãn tính so với giả dược, thậm chí chỉ sau 15 ngày. Một đánh giá khác cho thấy rằng dùng nhân sâm Mỹ hoặc châu Á có thể làm giảm các triệu chứng mệt mỏi liên quan đến ung thư khi dùng với liều tương ứng 2.000 mg hoặc 3.000 mg mỗi ngày. Hơn nữa, một đánh giá của hơn 155 nghiên cứu cho thấy rằng chất bổ sung nhân sâm không chỉ giúp giảm mệt mỏi mà còn có thể nâng cao hoạt động thể chất.
7. Nhân sâm có thể hạ đường huyết
Nhân sâm dường như có lợi trong việc kiểm soát lượng đường trong máu ở cả người mắc và không mắc bệnh tiểu đường. Nhân sâm Mỹ và châu Á đã được chứng minh là có tác dụng cải thiện chức năng tế bào tuyến tụy, tăng cường sản xuất insulin và tăng cường hấp thu đường huyết vào các mô.Hơn nữa, các nghiên cứu cho thấy chiết xuất nhân sâm hỗ trợ bằng cách cung cấp chất bảo vệ chống oxy hóa có thể giúp giảm các gốc tự do trong tế bào của những người mắc bệnh tiểu đường.
Một đánh giá của tám nghiên cứu cho thấy rằng việc bổ sung nhân sâm có thể làm giảm lượng đường trong máu lúc đói và cải thiện độ nhạy insulin ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2.Một nghiên cứu khác kéo dài 8 tuần cho thấy dùng 3g nhân sâm Mỹ mỗi ngày làm giảm đáng kể lượng đường trong máu lúc đói và cải thiện huyết sắc tố A1c, một dấu hiệu kiểm soát lượng đường trong máu lâu dài, so với giả dược ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Hồng sâm lên men thậm chí còn hiệu quả hơn trong việc kiểm soát lượng đường trong máu. Nhờ sự trợ giúp của vi khuẩn sống giúp biến đổi ginsenosides thành dạng mạnh và dễ hấp thụ hơn. Trên thực tế, một nghiên cứu năm 2014 đã chứng minh rằng dùng 2,7 g hồng sâm lên men mỗi ngày có hiệu quả trong việc giảm lượng đường trong máu và tăng mức insulin sau bữa ăn thử nghiệm, so với giả dược.
An toàn và tác dụng phụ tiềm ẩn từ nhân sâm
Theo nghiên cứu, nhân sâm có vẻ an toàn và không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào.Tuy nhiên, những người dùng thuốc điều trị bệnh tiểu đường nên theo dõi chặt chẽ lượng đường trong máu khi sử dụng nhân sâm để đảm bảo các mức này không xuống quá thấp. Ngoài ra, nhân sâm có thể làm giảm hiệu quả của thuốc chống đông máu. Vì những lý do này, tốt nhất bạn nên nói chuyện với bác sĩ trước khi sử dụng.
Lưu ý rằng do còn thiếu các nghiên cứu về độ an toàn nên nhân sâm không được khuyên dùng cho trẻ em hoặc những người đang mang thai hoặc đang cho con bú.
Cuối cùng, có bằng chứng cho thấy rằng việc sử dụng nhân sâm kéo dài có thể làm giảm hiệu quả của nó đối với cơ thể. Để tối đa hóa lợi ích của nó, bạn nên dùng nhân sâm theo chu kỳ 2–3 tuần với khoảng thời gian nghỉ một hoặc hai tuần.
Kết luận
Nhân sâm là một loại thảo dược bổ sung đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ. Nhân sâm thường được biết là có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm. Nó cũng có thể giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và có lợi cho một số loại ung thư. Hơn nữa, nhân sâm có thể tăng cường hệ thống miễn dịch, tăng cường chức năng não, giảm mệt mỏi và cải thiện các triệu chứng rối loạn cương dương.
Nhân sâm có thể được ăn sống hoặc hấp nhẹ. Nó cũng có thể dễ dàng được thêm vào chế độ ăn uống của bạn dưới dạng thực phẩm bổ sung và có ở dạng chiết xuất, viên nang hoặc dạng bột.
Cho dù bạn muốn cải thiện một tình trạng nào đó hay chỉ đơn giản là tăng cường sức khỏe, nhân sâm có thể đáng để thử.
