Coenzyme Q10, còn được gọi là CoQ10, là một hợp chất giúp tạo ra năng lượng trong các tế bào của bạn. Cơ thể bạn sản xuất CoQ10 một cách tự nhiên, nhưng sự sản xuất có xu hướng giảm theo tuổi tác. May mắn thay, bạn cũng có thể nhận CoQ10 thông qua các chất bổ sung hoặc thực phẩm ăn hằng ngày.
CoQ10 là gì?
CoQ10 là một hợp chất do cơ thể bạn tạo ra và được lưu trữ trong ty thể của các tế bào của bạn. Ty thể chịu trách nhiệm sản xuất năng lượng. Chúng cũng bảo vệ các tế bào khỏi tổn thương oxy hóa và vi khuẩn hoặc vi rút gây bệnh.
Việc sản xuất CoQ10 giảm khi bạn già đi. Vì vậy, người già thường bị thiếu hợp chất này. Một số nguyên nhân khác gây ra sự thiếu hụt CoQ10 bao gồm:
- Thiếu hụt dinh dưỡng, chẳng hạn như thiếu vitamin B6
- Khiếm khuyết di truyền trong tổng hợp hoặc sử dụng CoQ10
- Nhu cầu của các mô tăng lên do hậu quả của bệnh
- Bệnh ty thể
- Mất cân bằng oxy hóa do lão hóa
- Tác dụng phụ của điều trị statin
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng CoQ10 đóng một số vai trò chính trong cơ thể bạn. Một trong những chức năng chính của nó là giúp tạo ra năng lượng trong các tế bào của bạn. Nó có liên quan đến việc tạo ra adenosine triphosphate (ATP) giúp truyền năng lượng trong các tế bào. Vai trò quan trọng khác của nó là phục vụ như một chất chống oxy hóa và bảo vệ các tế bào khỏi oxy hóa. Lượng gốc tự do quá mức dẫn đến tổn thương oxy hóa, có thể cản trở hoạt động của tế bào. Điều này được biết là gây ra nhiều tình trạng sức khỏe.
CoQ10 có mặt trong mọi tế bào của cơ thể bạn. Tuy nhiên, nồng độ cao nhất được tìm thấy trong các cơ quan có nhu cầu năng lượng lớn nhất, chẳng hạn như tim, thận, phổi và gan.
Sau đây là danh sách 9 lợi ích chính của CoQ10.
1. CoQ10 có thể giúp điều trị suy tim
Suy tim thường là hậu quả của các bệnh tim khác, chẳng hạn như bệnh động mạch vành hoặc huyết áp cao. Những điều kiện này có thể dẫn đến tăng thiệt hại oxy hóa và viêm tĩnh mạch và động mạch.
Suy tim xảy ra khi những vấn đề này ảnh hưởng đến tim đến mức không thể thường xuyên co bóp, thư giãn hoặc bơm máu qua cơ thể. Tồi tệ hơn, một số phương pháp điều trị suy tim có tác dụng phụ không mong muốn, chẳng hạn như huyết áp thấp, trong khi những phương pháp khác thậm chí có thể làm giảm thêm mức CoQ10.
Trong một nghiên cứu trên 420 người bị suy tim, điều trị bằng CoQ10 trong hai năm đã cải thiện các triệu chứng của họ và giảm nguy cơ tử vong do các vấn đề về tim. Ngoài ra, một nghiên cứu khác đã điều trị cho 641 người với CoQ10 trong một năm. Vào cuối cuộc nghiên cứu, những người trong nhóm CoQ10 đã được nhập viện ít thường xuyên hơn vì suy tim nặng hơn và có ít biến chứng nghiêm trọng hơn. Dường như điều trị bằng CoQ10 có thể giúp khôi phục mức sản xuất năng lượng tối ưu, giảm tổn thương oxy hóa và cải thiện chức năng tim, tất cả đều có thể hỗ trợ điều trị suy tim.
2. CoQ10 có thể hỗ trợ khả năng sinh sản
Khả năng sinh sản của nữ giới giảm theo tuổi tác do sự suy giảm về số lượng và chất lượng trứng có sẵn. CoQ10 tham gia trực tiếp vào quá trình này. Khi bạn già đi, quá trình sản xuất CoQ10 chậm lại, khiến cơ thể kém hiệu quả trong việc bảo vệ trứng khỏi tác hại oxy hóa. Bổ sung CoQ10 sẽ giúp ích và thậm chí có thể đảo ngược sự suy giảm chất lượng và số lượng trứng ở đến tuổi này.
Tương tự, tinh trùng nam dễ bị ảnh hưởng bởi tổn thương oxy hóa, điều này có thể dẫn đến giảm số lượng tinh trùng, chất lượng tinh trùng kém và vô sinh. Một số nghiên cứu đã kết luận rằng bổ sung CoQ10 có thể cải thiện chất lượng, hoạt động và nồng độ của tinh trùng bằng cách tăng khả năng bảo vệ chống oxy hóa.
3. CoQ10 có thể giúp giữ cho làn da của bạn trẻ
Da của bạn là cơ quan lớn nhất trên cơ thể của bạn, và nó tiếp xúc rất nhiều với các tác nhân gây hại gây ra lão hóa. Những tác nhân gây lão hoá có thể là đến từ bên trong lẫn bên ngoài. Một số yếu tố gây tổn thương bên trong như tổn thương tế bào và mất cân bằng nội tiết tố. Các yếu tố bên ngoài bao gồm các tác nhân môi trường, chẳng hạn như tia UV. Các yếu tố có hại có thể dẫn đến giảm độ ẩm của da và bảo vệ khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường, cũng như làm mỏng các lớp da.
Sử dụng trực tiếp CoQ10 lên da có thể làm giảm thiệt hại từ các tác nhân bên trong và bên ngoài bằng cách tăng sản xuất năng lượng trong các tế bào da và thúc đẩy bảo vệ chống oxy hóa. Trên thực tế, CoQ10 nếu được bôi trực tiếp lên da đã được chứng minh là làm giảm tổn thương oxy hóa do tia UV và thậm chí làm giảm độ sâu của nếp nhăn. Những người có nồng độ CoQ10 thấp dường như có khả năng mắc ung thư da cao hơn.
4. CoQ10 có thể làm giảm đau đầu
Chức năng ty thể bất thường có thể dẫn đến sự gia tăng sự hấp thu canxi của các tế bào, sản xuất quá mức các gốc tự do và giảm khả năng chống oxy hóa. Điều này có thể dẫn đến năng lượng thấp trong các tế bào não và thậm chí làm đau nửa đầu. Vì CoQ10 có chủ yếu trong ty thể của các tế bào, nó đã được chứng minh là cải thiện chức năng của ty thể và giúp giảm viêm có thể xảy ra trong chứng đau nửa đầu. Trên thực tế, một nghiên cứu cho thấy rằng bổ sung CoQ10 nhiều gấp ba lần so với giả dược để giảm số lượng chứng đau nửa đầu ở 42 người.
Ngoài ra, thiếu CoQ10 đã được quan sát thấy ở những người bị chứng đau nửa đầu. Một nghiên cứu lớn hơn cho thấy 1.550 người có mức CoQ10 thấp trải qua những cơn đau đầu ít hơn và ít nghiêm trọng hơn sau khi điều trị bằng CoQ10. Hơn nữa, có vẻ như CoQ10 không chỉ giúp điều trị chứng đau nửa đầu mà còn có thể ngăn ngừa chúng.
5. CoQ10 có thể giúp với hiệu suất tập thể dục
Mất cân bằng oxy hóa có thể ảnh hưởng đến chức năng cơ bắp, từ đó ảnh hưởng đến hiệu suất tập thể dục. Tương tự, chức năng ty thể bất thường có thể làm giảm năng lượng cơ bắp, khiến cơ bắp khó có thể co bóp hiệu quả và duy trì việc tập.
CoQ10 có thể giúp cải thiện hiệu suất bằng cách giảm mất cân bằng oxy hóa trong các tế bào và cải thiện chức năng của ty thể. Trên thực tế, một nghiên cứu đã kiểm tra tác động của CoQ10 đối với hoạt động thể chất. Những người bổ sung 1.200 mg CoQ10 mỗi ngày trong 60 ngày đã cho thấy giảm quá trình oxy hóa. Hơn nữa, bổ sung CoQ10 có thể giúp tăng sức mạnh trong khi tập thể dục và giảm mệt mỏi, cả hai đều có thể cải thiện hiệu suất tập thể dục.
6. CoQ10 có thể hỗ trợ chữa bệnh tiểu đường
Mất cân bằng oxy hóa có thể gây tổn thương tế bào. Điều này có thể dẫn đến các bệnh chuyển hóa như bệnh tiểu đường. Chức năng ty thể bất thường cũng có liên quan đến tình trạng kháng insulin.
CoQ10 đã được chứng minh là cải thiện độ nhạy insulin và điều chỉnh lượng đường trong máu. Bổ sung CoQ10 cũng có thể giúp tăng nồng độ CoQ10 trong máu lên gấp ba lần ở những người mắc bệnh tiểu đường có mức độ thấp của hợp chất này.
Ngoài ra, một nghiên cứu đã cho những bệnh tiểu đường loại 2 bổ sung thêm CoQ10 trong 12 tuần. Làm như vậy sẽ làm giảm đáng kể lượng đường trong máu lúc đói và huyết sắc tố A1C. Bên cạnh đó, CoQ10 có thể giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường bằng cách kích thích phân hủy chất béo và giảm sự tích tụ của các tế bào mỡ có thể dẫn đến béo phì hoặc tiểu đường tuýp 2.
7. CoQ10 có thể đóng một vai trò trong phòng chống ung thư
Mất cân bằng oxy hóa được biết là gây tổn thương tế bào và ảnh hưởng đến chức năng của chúng. Nếu cơ thể bạn không thể chống lại tổn thương oxy hóa một cách hiệu quả, cấu trúc của các tế bào của bạn có thể bị hư hại, làm tăng nguy cơ ung thư. CoQ10 có thể bảo vệ các tế bào khỏi mất cân bằng oxy hóa và thúc đẩy sản xuất năng lượng của tế bào, thúc đẩy sức khỏe và sự sống sót của chúng.
Điều thú vị là, bệnh nhân ung thư đã được chứng minh là có mức CoQ10 thấp hơn. Nồng độ CoQ10 thấp có liên quan đến nguy cơ ung thư cao hơn tới 53,3%. Hơn nữa, một nghiên cứu cũng cho rằng bổ sung CoQ10 có thể giúp giảm nguy cơ tái phát ung thư.
8. CoQ10 tốt cho não
Ty thể là máy phát năng lượng chính của các tế bào não. Chức năng ty thể có xu hướng giảm theo tuổi. Rối loạn chức năng ty thể hoàn toàn có thể dẫn đến cái chết của các tế bào não và làm xuất hiện các bệnh như Alzheimer và Parkinson.
Thật không may, não rất dễ bị tổn thương oxy hóa do hàm lượng axit béo cao và nhu cầu oxy cao. Thiệt hại oxy hóa này giúp tăng cường sản xuất các hợp chất có hại có thể ảnh hưởng đến bộ nhớ, nhận thức và chức năng vật lý. CoQ10 có thể làm giảm các hợp chất có hại này, có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson.
9. CoQ10 có thể bảo vệ phổi
Trong tất cả các cơ quan của bạn, phổi của bạn tiếp xúc nhiều nhất với oxy. Điều này làm cho chúng rất dễ bị tổn thương oxy hóa. Tăng tổn thương oxy hóa trong phổi và bảo vệ chống oxy hóa kém, bao gồm nồng độ CoQ10 thấp, có thể dẫn đến các bệnh về phổi như hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Hơn nữa, người ta đã chứng minh rằng những người mắc phải các bệnh này có mức CoQ10 thấp hơn.
Một nghiên cứu đã chứng minh rằng bổ sung CoQ10 giúp giảm viêm ở những người mắc bệnh hen suyễn, cũng như nhu cầu sử dụng thuốc steroid để điều trị bệnh này. Một nghiên cứu khác cho thấy sự cải thiện trong hiệu suất tập thể dục ở những người bị COPD. Điều này đã được quan sát thông qua quá trình oxy hóa mô và nhịp tim tốt hơn sau khi bổ sung CoQ10.
Liều dùng và tác dụng phụ của CoQ10
CoQ10 có hai dạng khác nhau - ubiquinol và ubiquinone. Ubiquinol chiếm 90% CoQ10 trong máu và là dạng dễ hấp thụ nhất. Vì vậy, nên chọn từ các chất bổ sung có chứa dạng ubiquinol.
Liều CoQ10 tiêu chuẩn dao động từ 90 mg đến 200 mg mỗi ngày. Liều tới 500 mg có thể vẫn dung nạp tốt và một số nghiên cứu đã sử dụng liều cao hơn mà không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào.
Bởi vì CoQ10 là một hợp chất hòa tan trong chất béo, sự hấp thụ của nó chậm và bị hạn chế. Tuy nhiên, uống bổ sung CoQ10 cùng với thức ăn có thể giúp cơ thể bạn hấp thụ nó nhanh hơn gấp ba lần so với dùng mà không có thức ăn. Ngoài ra, một số sản phẩm cung cấp dạng CoQ10 hòa tan hoặc kết hợp CoQ10 với các loại dầu để cải thiện khả năng hấp thụ của nó.
Bổ sung CoQ10 dường như được con người dung nạp tốt và có độc tính thấp. Trên thực tế, những người tham gia trong một số nghiên cứu cho thấy không có tác dụng phụ lớn nào khi dùng liều hàng ngày 1.200 mg trong 16 tháng. Tuy nhiên, nếu tác dụng phụ xuất hiện, nên chia liều hàng ngày thành hai đến ba liều nhỏ hơn.
Nguồn thực phẩm có chứa CoQ10
Mặc dù bạn có thể dễ dàng tiêu thụ CoQ10 như một chất bổ sung, nó cũng có thể được tìm thấy trong một số thực phẩm:
- Thịt nội tạng: Tim, gan và thận
- Một số loại thịt: Thịt lợn, thịt bò và thịt gà
- Cá béo: Cá hồi, cá trích, cá thu và cá mòi
- Rau: Rau bina, súp lơ và bông cải xanh
- Trái cây: Cam và dâu tây
- Các loại đậu: Đậu nành, đậu lăng và đậu phộng
- Quả hạch và hạt: Hạt vừng và quả hồ trăn
- Dầu: Dầu đậu nành và dầu canola
Kết luận
CoQ10 là một hợp chất giống như vitamin và tan trong chất béo, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nó hỗ trợ việc sản xuất năng lượng tế bào và phục vụ như một chất chống oxy hóa. Những đặc tính này làm cho CoQ10 hữu ích trong việc bảo quản các tế bào và phòng ngừa và điều trị một số bệnh mãn tính.
CoQ10 đã được chứng minh là giúp cải thiện sức khỏe của tim và điều hòa lượng đường trong máu, hỗ trợ phòng ngừa và điều trị ung thư và giảm tần suất đau nửa đầu. Nó cũng có thể làm giảm thiệt hại oxy hóa dẫn đến mệt mỏi cơ bắp, tổn thương da và các bệnh về não và phổi.
CoQ10 có thể được tìm thấy như một chất bổ sung và được cơ thể dung nạp tốt. Ngoài ra, nó còn được tìm thấy trong một số thực phẩm như nội tạng động vật, rau và các loại đậu.
Và vì sản xuất CoQ10 giảm theo tuổi tác, người lớn có thể được hưởng lợi từ nó nhiều hơn.
Nguồn: healthline
