Cholesterol có phải là Lipid?

Tổng quát

Có thể bạn đã nghe cholesterol và lipid thường hay được sử dụng thay thế cho nhau. Nhưng sự thật có phải vậy?

Lipid là các phân tử giống như chất béo lưu thông trong máu của bạn. Chúng cũng có thể được tìm thấy trong các tế bào và mô trên khắp cơ thể của bạn. Có một số loại lipid, trong đó cholesterol được biết đến nhiều nhất. Cholesterol thực sự là một phần lipid, một phần protein. Đây là lý do tại sao các loại cholesterol khác nhau được gọi là lipoprotein. Loại lipid còn lại là triglyceride.

Chức năng của lipid trong cơ thể bạn

Cơ thể bạn cần một số lipid để duy trì sức khỏe. Cholesterol là một ví dụ. Chúng có trong tất cả các tế bào của bạn. Cơ thể bạn tạo ra lượng cholesterol cần thiết, từ đó giúp cơ thể bạn sản xuất:

• Một số hormone
• Vitamin D
• Enzyme giúp bạn tiêu hóa thức ăn
• Các chất cần thiết cho chức năng tế bào khỏe mạnh

Bạn cũng nhận được một số cholesterol từ thực phẩm có nguồn gốc động vật trong chế độ ăn uống, chẳng hạn như:

• Lòng đỏ trứng
• Sữa full-fat
• Thịt đỏ
• Thịt xông khói

Mức độ cholesterol vừa phải trong cơ thể của bạn được duy trì ở mức bình thường. Nhưng nồng độ lipid cao, một tình trạng được gọi là tăng lipid máu, hoặc rối loạn lipid máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

Lipoprotein mật độ thấp (LDL) vs lipoprotein mật độ cao (HDL)

Hai loại cholesterol chính là lipoprotein mật độ thấp (LDL) và lipoprotein mật độ cao (HDL).

LDL cholesterol

LDL được coi là cholesterol xấu vì nó có thể tạo thành một mảng sáp gọi là mảng bám trong động mạch của bạn. Mảng bám làm cho động mạch của bạn cứng hơn. Nó cũng có thể làm tắc nghẽn các động mạch của bạn, làm không gian mà máu có thể lưu thông bị hẹp lại. Quá trình này được gọi là xơ vữa động mạch.

Mảng bám cũng có thể vỡ, làm tràn cholesterol, các chất béo và chất thải khác vào máu của bạn. Để đối phó với sự vỡ, các tế bào máu được gọi là tiểu cầu chạy đến vị trí này và hình thành các cục máu đông để giúp chứa các vật thể lạ trong máu. Nếu cục máu đông đủ lớn, nó hoàn toàn có thể chặn lưu lượng máu. Khi điều này xảy ra ở một trong những động mạch tim, được gọi là động mạch vành, thìmột cơn đau tim sẽ diễn ra. Khi cục máu đông chặn một động mạch trong não hoặc động mạch mang máu lên não, nó có thể gây ra đột quỵ.

HDL cholesterol

HDL được biết đến như là một loại cholesterol tốt, vì công việc chính của nó là quét LDL ra khỏi máu và trở về gan. Khi LDL trở lại gan, cholesterol bị phá vỡ và được thải ra khỏi cơ thể. HDL chỉ chiếm khoảng 1/4 đến 1/3 lượng cholesterol trong máu. Nồng độ LDL cao có liên quan đến nguy cơ đau tim và đột quỵ cao hơn. Mặt khác, mức HDL cao hơn có sẽ giúp nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn.

Triglyceride (Chất béo trung tính)

Triglyceride giúp lưu trữ chất béo trong các tế bào của bạn và bạn có thể sử dụng cho năng lượng. Nếu bạn ăn quá nhiều và không tập thể dục, mức độ chất béo trung tính của bạn có thể tăng lên. Tiêu thụ rượu quá mức cũng là một yếu tố nguy cơ của chất béo trung tính cao. Giống như LDL, nồng độ triglyceride cao dường như có thể dẫn đến bệnh tim mạch. Điều đó có nghĩa là có thể tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.

Đo nồng độ lipid

Một xét nghiệm máu đơn giản có thể tiết lộ mức độ HDL, LDL và triglyceride của bạn. Các kết quả được đo bằng miligam trên mỗi decilit (mg / dL). Dưới đây là các mục tiêu tiêu biểu cho mức độ lipid:

Tuy nhiên, thay vì tập trung vào những con số cụ thể, bác sĩ có thể đề nghị nhiều thay đổi lối sống để giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim nói chung.

Cách tính cholesterol truyền thống LDL đã lấy cholesterol toàn phần trừ cholesterol HDL trừ triglyceride chia cho 5. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tại Johns Hopkins thấy phương pháp này không chính xác đối với một số người, khiến mức độ LDL xuất hiện thấp hơn so với thực tế, đặc biệt là khi triglyceride trên 150 mg / dL. Kể từ đó, các nhà nghiên cứu đã phát triển một công thức phức tạp hơn cho tính toán này.

Bạn nên kiểm tra mức cholesterol của bạn vài năm một lần, trừ khi bác sĩ khuyên bạn nên kiểm tra thường xuyên hơn. Nếu bạn đã bị đau tim hoặc đột quỵ, bạn có thể được khuyên nên kiểm tra cholesterol hàng năm hoặc thường xuyên hơn. Bạn cũng nên kiểm tra mức cholesterol nếu bạn đang gặp các vấn đề sau:

• Huyết áp cao
• Bệnh tiểu đường
• Tiền sử hút thuốc
• Tiền sử gia đình mắc bệnh tim

Bác sĩ của bạn cũng có thể muốn yêu cầu kiểm tra cholesterol thường xuyên nếu gần đây bạn đã bắt đầu dùng thuốc để giúp giảm mức LDL để xem thuốc có hoạt động không.

Mức độ LDL có xu hướng tăng lên khi mọi người già đi. Điều tương tự cũng đúng với các cấp độ HDL. Một lối sống ít vận động có thể dẫn đến mức HDL thấp hơn, LDL và tổng số cholesterol cao hơn.

Cách điều trị

Rối loạn mỡ máu là một yếu tố nguy cơ nghiêm trọng của bệnh tim, nhưng đối với hầu hết mọi người, nó có thể điều trị được. Cùng với thay đổi chế độ ăn uống và lối sống, những người có mức LDL cao thường cần dùng thuốc để giúp giữ mức LDL trong phạm vi cho phép.

Statin là một trong những loại thuốc được sử dụng rộng rãi nhất để giúp kiểm soát cholesterol. Những loại thuốc này thường được dung nạp tốt và rất hiệu quả. Có nhiều loại statin trên thị trường và mỗi loại hoạt động khác nhau một chút, nhưng chúng đều được thiết kế để giảm mức LDL trong máu.

Nếu bạn được kê đơn statin, nhưng có tác dụng phụ như đau cơ, hãy nói với bác sĩ của bạn. Một liều thấp hơn hoặc một loại statin khác có thể có hiệu quả và làm giảm tác dụng phụ. Bạn có thể cần sử dụng statin hoặc một loại thuốc giảm cholesterol khác suốt đời. Bạn không nên ngừng dùng thuốc trừ khi bác sĩ hướng dẫn bạn làm như vậy, ngay cả khi bạn đã đạt được mức cholesterol cho phép.

Với thuốc men và lối sống lành mạnh, hầu hết mọi người đều có thể kiểm soát cholesterol thành công.

Mẹo kiểm soát lượng cholesterol

Ngoài statin hoặc các loại thuốc giảm cholesterol khác, bạn có thể cải thiện mức lipid bằng một số thay đổi trong lối sống sau đây:

• Thực hiện chế độ ăn ít cholesterol và chất béo bão hòa, chẳng hạn như rất ít thịt đỏ, thịt mỡ và sữa nguyên chất. Cố gắng ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, chất xơ, và trái cây và rau quả tươi. Một chế độ ăn có lợi cho tim cũng ít đường và muối.
• Tập thể dục nhiều nhất. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị ít nhất 150 phút tập thể dục cường độ vừa phải, ví dụ như đi bộ nhanh. Hoạt động thể chất nhiều hơn giúp mức LDL thấp hơn và mức HDL cao hơn.
• Thực hiện theo các khuyến nghị của bác sĩ và chú ý đến mức độ lipid của bạn. Kết quả mức độ lipid của bạn có thể thay đổi đáng kể từ năm này sang năm khác. Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh cho tim với hoạt động thể chất thường xuyên, hạn chế rượu, không hút thuốc và uống thuốc theo quy định có thể giúp cải thiện cholesterol và triglyceride và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

Nguồn: healthline