Những tác động đến sức khỏe của sữa có thể phụ thuộc vào giống bò mà nó xuất phát. Hiện nay, sữa A2 được bán trên thị trường như một sự lựa chọn tốt cho sức khỏe hơn các loại sữa A1 thông thường. Những người ủng hộ khẳng định rằng A2 có một số lợi ích sức khỏe và giúp những người không dung nạp sữa tiêu hóa dễ dàng hơn. Bài viết này có một cái nhìn khách quan về khoa học đằng sau sữa A1 và A2.

Sữa A1 và sữa A2 là gì?

Casein là nhóm protein lớn nhất trong sữa, chiếm khoảng 80% tổng hàm lượng protein. Có một số loại casein trong sữa, beta-casein là chất phổ biến thứ hai và tồn tại ở ít nhất 13 dạng khác nhau. Hai hình thức phổ biến nhất là:

  • A1 beta-casein. Sữa từ các giống bò có nguồn gốc từ Bắc Âu thường có hàm lượng A1 beta-casein cao. Những giống này bao gồm Holstein, Friesian, Ayrshire và British Shorthorn.
  • A2 beta-casein. Sữa có hàm lượng A2 beta-casein cao chủ yếu được tìm thấy ở các giống bò có nguồn gốc từ quần đảo Channel và miền nam nước Pháp. Chúng bao gồm bò Guernsey, Jersey, Charolais và Limousin.

Sữa thông thường chứa cả A1 và A2 beta-casein, nhưng sữa A2 chỉ chứa A2 beta-casein. Một số nghiên cứu cho rằng A1 beta-casein có thể có hại và A2 beta-casein là lựa chọn an toàn hơn. Vì vậy, có một số cuộc tranh luận công khai và khoa học về hai loại sữa này.

Những mối lo ngại về protein A1

Beta-casomorphin-7 (BCM-7) là một peptide opioid được giải phóng trong quá trình tiêu hóa A1 beta-casein. Đó là lý do tại sao một số người tin rằng sữa thông thường kém lành mạnh hơn sữa A2. Một số nhóm nghiên cứu cho rằng BCM-7 có thể liên quan đến bệnh tiểu đường loại 1, bệnh tim, tử vong ở trẻ sơ sinh, bệnh tự kỷ và các vấn đề tiêu hóa.

Mặc dù BCM-7 có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bạn, nhưng vẫn chưa rõ BCM-7 được hấp thụ nguyên vẹn vào máu của bạn ở mức độ nào. Các nghiên cứu đã không tìm thấy BCM-7 trong máu của người lớn khỏe mạnh uống sữa bò, nhưng một số xét nghiệm chỉ ra rằng BCM-7 có thể có ở trẻ sơ sinh.

Bệnh tiểu đường loại 1

Bệnh tiểu đường loại 1 thường được chẩn đoán ở trẻ em và có đặc điểm là thiếu insulin. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng uống sữa A1 khi còn nhỏ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 1. Tuy nhiên, những nghiên cứu này chỉ là quan sát. Họ không thể chứng minh rằng A1 beta-casein trực tiếp gây ra bệnh tiểu đường loại 1. Họ chỉ ra rằng những người uống nhiều sữa A1 có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Trong khi một số nghiên cứu trên động vật không tìm thấy sự khác biệt giữa beta-casein A1 và A2. Và cho đến nay, cũng chưa có thử nghiệm lâm sàng nào trên người nghiên cứu tác động của A1 beta-casein đối với bệnh tiểu đường loại 1.

Bệnh tim

Hai nghiên cứu quan sát liên kết việc tiêu thụ sữa A1 với việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Một thử nghiệm trên thỏ cho thấy A1 beta-casein thúc đẩy sự tích tụ chất béo trong các mạch máu bị thương. Sự tích tụ này thấp hơn nhiều khi thỏ tiêu thụ A2 beta-casein. Sự tích tụ chất béo có khả năng làm tắc nghẽn mạch máu và gây ra bệnh tim. Tuy nhiên, mức độ trên con người vẫn còn được tranh luận.

Cho đến nay, có hai thử nghiệm đã điều tra tác động của sữa A1 đối với các yếu tố nguy cơ bệnh tim ở người. Trong một nghiên cứu ở 15 người lớn có nguy cơ mắc bệnh tim cao, không có tác dụng phụ đáng kể nào được quan sát thấy. A1 và A2 có tác động tương tự đối với chức năng mạch máu, huyết áp, chất béo trong máu và các dấu hiệu viêm. Một nghiên cứu khác không tìm thấy sự khác biệt đáng kể về tác động của A1 và A2 casein đối với cholesterol trong máu.

Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS)

Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) là nguyên nhân phổ biến nhất gây tử vong ở trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi. SIDS là cái chết bất ngờ của trẻ sơ sinh mà không rõ nguyên nhân. Một số nhà nghiên cứu đã suy đoán rằng BCM-7 có thể liên quan đến một số trường hợp SIDS. Ví có nghiên cứu cho thấy nồng độ BCM-7 cao trong máu của những trẻ tạm thời ngừng thở khi ngủ. Những kết quả này chỉ ra rằng một số trẻ em có thể nhạy cảm với A1 beta-casein được tìm thấy trong sữa bò. Tuy nhiên, cần có các nghiên cứu sâu hơn trước khi có thể đưa ra kết luận chắc chắn.

Chứng tự kỷ

Tự kỷ là một tình trạng tâm thần được đặc trưng bởi tương tác xã hội kém và hành vi lặp đi lặp lại. Về lý thuyết, các peptide như BCM-7 có thể đóng một vai trò trong sự phát triển của chứng tự kỷ. Một nghiên cứu cũng chỉ ra rằng uống sữa bò có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng hành vi ở trẻ tự kỷ. Nhưng các nghiên cứu khác không tìm thấy tác động nào lên hành vi. Cho đến nay, chưa có thử nghiệm nào trên người nghiên cứu cụ thể về tác động của sữa A1 và A2 đối với các triệu chứng tự kỷ.

Sức khỏe tiêu hóa

Không dung nạp lactose là không có khả năng tiêu hóa hoàn toàn đường sữa (lactose). Đây là một nguyên nhân phổ biến của đầy hơi và tiêu chảy.  Lượng đường lactose trong sữa A1 và A2 là như nhau. Tuy nhiên, một số người cảm thấy rằng sữa A2 ít gây đầy hơi hơn so với sữa A1.

Trên thực tế, các nghiên cứu chỉ ra rằng các thành phần sữa khác ngoài đường lactose có thể gây khó chịu cho hệ tiêu hóa. Các nhà khoa học đã gợi ý rằng một số protein trong sữa có thể là nguyên nhân dẫn đến chứng không dung nạp sữa của một số người. Một nghiên cứu ở 41 người cho thấy rằng sữa A1 khiến phân mềm hơn sữa A2 ở một số người, trong khi một nghiên cứu khác ở người lớn Trung Quốc cho thấy rằng sữa A2 giúp giảm đáng kể khó chịu về tiêu hóa sau bữa ăn. Ngoài ra, các nghiên cứu trên động vật và con người cho thấy A1 beta-casein có thể làm tăng chứng viêm trong hệ tiêu hóa.

Kết luận

Các cuộc tranh luận về tác động sức khỏe tiềm ẩn của sữa A1 và A2 vẫn còn đang tiếp diễn. Nghiên cứu cho thấy A1 beta-casein gây ra các triệu chứng tiêu hóa bất lợi ở một số người nhất định. Nhưng bằng chứng vẫn còn quá yếu để có thể đưa ra bất kỳ kết luận chắc chắn nào về mối liên hệ được cho là giữa A1 beta-casein và các bệnh lý khác, chẳng hạn như bệnh tiểu đường loại 1 và chứng tự kỷ. Và sữa A2 có thể đáng thử nếu bạn gặp khó khăn trong việc tiêu hóa sữa thông thường.