Ánh sáng xanh là gì? Ảnh hưởng của ánh sáng xanh tới giấc ngủ của bạn và những điều cần biết.
Mặc dù ánh sáng xanh thân thiện với môi trường. Nó có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn và có khả năng gây bệnh. Trước khi sự ra đời của ánh sáng nhân tạo, mặt trời là nguồn chiếu sáng chính và con người dành buổi tối của mình trong bóng tối. Bây giờ, ở hầu hết tất cả mọi nơi trên thế giới, buổi tối thực sự rất sáng
Nhưng chúng ta có thể phải trả giá cho việc đắm mình trong tất cả ánh sáng đó. Vào ban đêm, ánh sáng làm rối loạn đồng hồ sinh học, nhịp sinh học của cơ thể. Việc ngủ trở nên khó khăn. Và tồi tệ hơn, nghiên cứu cho thấy nó có thể góp phần gây ra bệnh ung thư, tiểu đường, bệnh tim và béo phì.
Ánh sáng xanh là gì?
Không phải tất cả các ánh sáng đơn sắc đều có tác dụng giống nhau (Ánh sáng trắng là tổng hợp của rất nhiều ánh sáng đơn sắc). Ánh sáng xanh có ích vào ban ngày vì chúng tăng cường sự chú ý, phản xạ nhưng vào ban đêm ánh sáng xanh làm con người trở nên khó chịu. Và đặc biệt là sự phổ biến của các thiết bị điện tử với màn hình, cũng như ánh sáng từ đèn Led, đèn huỳnh quang, đang làm tăng khả năng tiếp xúc với ánh sáng xanh, nhất là sau khi mặt trời lặn.
Ánh sáng và giấc ngủ
Mọi người đều có nhịp sinh học hơi khác nhau, nhưng độ dài trung bình là 24.25 giờ. Nhịp sinh học của những người thức khuya muộn hơn một chút, trong khi nhịp điệu của những người dậy sớm thường ít hơn 24 giờ. Tiến sĩ Charles Czeisler của Trường Y Harvard cho thấy, vào năm 1981, ánh sáng ban ngày giữ cho đồng hồ sinh học bên trong cơ thể của con người thống nhất với môi trường.
Việc tiếp xúc với ánh sáng vào ban đêm có thực sự xấu?
Một số nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa tiếp xúc với ánh sáng vào ban đêm, chẳng hạn như làm việc ca đêm, với một số loại ung thư, tiểu đường, bệnh tim và béo phì. Tuy nhiên đây không phải là bằng chứng cho thấy việc tiếp xúc với ánh sáng vào ban đêm gây ra những tình trạng này. Cũng không rõ tại sao điều này có thể tác động xấu tới cơ thể người. Nhưng chúng ta biết rằng việc tiếp xúc với ánh sáng sẽ ngăn chặn sự tiết melatonin, một loại hormone ảnh hưởng đến nhịp sinh học và có một số bằng chứng thực nghiệm (rất sơ bộ) rằng mức độ melatonin thấp hơn có thể giải thích mối liên quan với bệnh ung thư.
Một nghiên cứu của Harvard đã làm sáng tỏ một chút về mối liên hệ có thể với bệnh tiểu đường và có thể là béo phì. Các nhà nghiên cứu đưa 10 người vào một lịch trình dần dần thay đổi thời gian của nhịp sinh học của họ. Lượng đường trong máu của họ tăng lên, khiến họ rơi vào tình trạng tiền tiểu đường và nồng độ leptin, một loại hormone khiến con người cảm thấy no sau bữa ăn, giảm xuống.
Ngay cả ánh sáng mờ cũng có thể cản trở nhịp sinh học và bài tiết melatonin của một người. Với nguồn sáng khoảng 8 lux (1 lux = 1 lumen/m2), mức độ sáng tương đương gấp đôi so với đèn ngủ và nhỏ hơn hầu hết các loại đèn bàn thì đã bắt đầu ảnh hưởng tới cơ thể người. Stephen Lockley, một nhà nghiên cứu về giấc ngủ của Harvard cho biết. Ánh sáng vào ban đêm là một phần lý do khiến nhiều người không ngủ đủ giấc, Lockley và các nhà nghiên cứu đã liên kết ngủ không đủ giấc tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm, cũng như bệnh tiểu đường và các vấn đề về tim mạch.
Ảnh hưởng của ánh sáng xanh và giấc ngủ
Trong khi ánh sáng của bất kỳ loại nào cũng có thể ngăn chặn sự tiết melatonin, thì ánh sáng xanh vào ban đêm lại ảnh hưởng tệ hơn như vậy. Các nhà nghiên cứu của Harvard và các đồng nghiệp của họ đã tiến hành một thí nghiệm so sánh ảnh hưởng của 6,5 giờ tiếp xúc với ánh sáng xanh với tiếp xúc với ánh sáng xanh lá cây có độ sáng tương đương. Ánh sáng xanh đã ức chế melatonin trong khoảng thời gian dài gấp đôi so với ánh sáng xanh lá và thay đổi nhịp sinh học gấp đôi (3 giờ so với 1,5 giờ).
Trong một nghiên cứu khác về ánh sáng xanh, các nhà nghiên cứu tại Đại học Toronto đã so sánh mức độ melatonin của những người tiếp xúc với ánh sáng trong nhà và đeo kính chặn ánh sáng xanh với những người tiếp xúc với ánh sáng mờ thường xuyên mà không đeo kính bảo hộ. Thực tế là mức độ của hormone tương đương nhau trong hai nhóm củng cố giả thuyết rằng ánh sáng xanh ức chế rất mạnh tới quá trình tiết melatonin. Nó cũng gợi ý rằng những người làm việc theo ca và những con cú đêm có lẽ có thể tự bảo vệ mình nếu họ đeo kính chặn ánh sáng xanh.
Tiếp xúc với ánh sáng xanh từ LED
Nếu ánh sáng xanh có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thì mối quan tâm về môi trường, chiếu sáng tiết kiệm năng lượng, có thể xảy ra mâu thuẫn với sức khỏe con người. Những bóng đèn huỳnh quang compact và đèn LED nhỏ gọn tiết kiệm năng lượng hơn nhiều so với bóng đèn sợi đốt kiểu cũ mà chúng ta đã lớn lên cùng. Nhưng chúng cũng có xu hướng tạo ra nhiều ánh sáng xanh hơn.
Nguyên tắc hoạt động của đèn huỳnh quang không thể thay đổi, nhưng lớp phủ bên trong bóng đèn thì có thể thay đổi để chúng tạo ra ánh sáng ấm hơn, ít màu xanh hơn. Đèn LED hiệu quả hơn đèn huỳnh quang, nhưng chúng cũng tạo ra một lượng ánh sáng khá lớn trong quang phổ màu xanh. Richard Hansler, một nhà nghiên cứu ánh sáng tại Đại học John Carroll ở Cleveland, lưu ý rằng đèn sợi đốt thông thường cũng tạo ra một số ánh sáng màu xanh, mặc dù ít hơn hầu hết các bóng đèn huỳnh quang.
Cách bảo vệ bạn khỏi ánh sáng xanh vào ban đêm
Sử dụng đèn đỏ mờ cho đèn ngủ. Ánh sáng đỏ có ảnh hưởng thấp nhất tới nhịp sinh học và sự ức chế melatonin.
Tránh nhìn vào màn hình bắt đầu từ hai đến ba giờ trước khi đi ngủ.
Nếu bạn làm việc ca đêm hoặc sử dụng nhiều thiết bị điện tử vào ban đêm, hãy cân nhắc việc đeo kính chặn màu xanh hoặc cài đặt ứng dụng lọc bước sóng xanh.
Tiếp xúc với ánh sáng nhiều vào ban ngày, điều này sẽ giúp tăng khả năng ngủ vào ban đêm, cũng như tâm trạng và sự tỉnh táo của bạn vào ban ngày.
Nguồn Harvard Health
